التیام زخم( wound healing)

5 تا 6 روز اول هموستاز و التهاب است. اولين سلولی كه در ترميم زخم نقش دارد پلاكت است تا لخته تشكيل شود. رشته های فيبرين مثل نردبان باعث می شود بقيه سلول ها وارد شوند. اولين سلولی كه زخم را انفيلتره ميكند ( به قصد زخم به محل می آيد ) PMN ها هستند. PMN ، ظرف 1 تا 2 روز، ماكروفاژها ظرف 2 تا 4 روز و لنفوسيت ها ظرف يك هفته خود را به زخم می رسانند، برای اينكه زخم خوب ترمیم شود بايد فرايند التهاب به اندازه كافي وجود داشته باشد. PMN ها براي زخم حياتی نيستند و در قدرت مكانيكی زخم نقشی ندارند . PMN آنزيم هايی دارد كه باكتري ها و بافت نرمال را از بين مي برد. اما لنفوسيت CD8 + در استحكام نقش دارد. بعد از هموستاز دور زخم، اريتم دارد. از روز 4 تا 12 زمان پروليفيراسيون می باشد و سلول های اصلی ( فيبروبلاست) می آيند. اخرين و مهمترين سلول فيبروبلاست است كه كلاژن ميسازد . 18 نوع كلاژن داريم . بيشترين نوع آن تيپ I است . در زخم ابتدا تيپ III ساخته می شود و سپس جا خود را به تيپ I ميدهد . برای اتصال كلاژن ها اين فاكتورها لازم است : 1- آهن ( كوفاكتور ) / 2 - اكسيژن / 3 - ويتامين C / 4 - پروتئين و كربوهيدرات كافی غذا. در كمبود همه اين موارد ترميم زخم به تعويق می افتد. بعد از 8 روز الی 6 تا 12 ماه فرايند maturation زخم است. يعنی كلاژن ها شكل و قاعده منظم می گيرند. ميزان كلاژن زخم، بعد از چند هفته به ماكزيمم می رسد. قدرت مكانيكی زخم در طول اين مدت مداوم افزايش می يابد. در اين 6 تا 12 ماه ديگر ميزان كلاژن تغيير نمی كند و فقط منظم می شوند. فرايند التهاب بين 5 تا 6 روز است و هر عاملی كه التهاب را دچار اختلال كند اختلال ترميم زخم دارد. مثلاً بيماری كه ايدز يا كمبود لنفوسيت دارد. بعد از 12 ماه كه قدرت زخم به حداكثر خود رسيد، هرگز از نظر قدرت به پوست سالم قبل از آن نمی رسد.